Citius, altius, fortius demiş modern olimpiyatların kurucusu Fransız baron Pierre de Coubertin.
Yani, daha hızlı, daha yükseğe, daha güçlü..
Kendisinden önce 2 yıl kadar başkanlık yapan Yunan’dan sonra Pierre baba atmış temelini asri Olimpiyat oyunlarının.
“Mühim olan kazanmak değil, katılmaktır” diyerek de amatör sporcuları cesaretlendirmiş o yıllarda.
Uzun yıllar boyunca sadece amatörler tarafından, ulusal onur için yapılan oyunlar zamanla profesyonelleşti.
1912
Stokholm Olimpiyatları’nda, pentatlon ve dekatlonda açık farkla altın
madalyaya ulaşan Amerika’lı ünlü atlet Jim Thorpe, daha önce basketbol
oynarken para kazandı diye madalyaları geri alınmıştı.
Madalyaları, ölümünden yıllar sonra, 1982 yılında torunlarına geri verildi.
IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), 1894 yılından bu yana da hepi topu sekiz başkan tarafından yönetilmiş.
Coubertin 29 yıl ile en fazla başkanlık yapmış.
Onu 21 yıl ile İspanyol Juan Antonio Samaranch izliyor.
Son Belçikalı başkan Jaques Rogge’nin henüz çiçeği burnında.
2001’den beri Olimpiyatlar’ın başında.
Oyunlar, maraton öyküsünün anısına 1896 yılında Atina’da başlamış.
2008’de Çin ev sahipliği yapıyor.
Birinci ve ikinci Dünya savaşları nedeniyle 1916, 1940 ve 1944 yıllarında ara verilmiş.
Sovyetler
Afganistan’ı işgal edince, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 65 ülke
Moskova Olimpiyatları’nı protesto ederek katılmamıştı.
Buna karşılık olarak, 1984 Los Angeles Olimpiyatları’na da başta SSCB olmak üzere 13 Doğu Blok ülkesi katılmadı.
Neyse
ki diğer oyunlar, bu it dalaşından nasiplerini almadılar ve tüm dünya
ülkeleri büyük bir katılımla dünya kardeşliği için yarıştılar.
Katılmak tabi ki iyi ama madalya almak ondan da iyi haliyle.
Madalya sıralamasında şampiyon açık ara ile ABD.
Kurulduğundan bu yana 2.191 madalya kazanmışlar.
Onları 1.010 madalya ile SSCB ve 668 madalya ile İngiltere takip ediyor.
Fransa (595), İtalya (493), Batı Almanya (489), İsveç (470), Macaristan (449), Avustralya (386) daha sonra gelen ülkeler.
Türkiye, 36 altın, 19 gümüş, 19 bronz madalya ile toplam 74 madalya toplayarak 29. sırada.
Madalyalarımızın çoğunluğu halter ve güreşten.
1896 yılında Atina’da ilki yapılan modern Olimpiyatlar’a 14 ülkeden, 241 sporcu katılıp, 9 dalda yarışmışlardı.
Aynı
şehirde 2004 yılında yapılan son Olimpiyatlar’a katılım, bu görkemli
geleneksel organizasyonun nereden nereye geldiğini çok güzel özetliyor.
201 ülkeden, 28 dalda tam 11.099 sporcu.
Aslında modern Olimpiyatlar’dan tam 2.672 yıl önce Antik olimpiyatlar Atina’da başlamış.
Her dört yılda bir yapılma geleneği de o tarihlerden kalma.
Zeus onuruna Olympia’da yapılan oyunlar, M.Ö. 200 yılında Romalılar Yunanistan’ı fethedince rafa kaldırılmış.
Renkli Olimpiyat halkaları beş kıtayı simgeliyor..
Bilenleriniz çoğunluktadır, ama ben yine de hatırlatayım.
Mavi Avrupa’yı, yeşil Avustralya’yı, sarı Asya’yı, kırmızı Amerika’yı, siyah ise Afrika’yı temsil ediyor.
Bir zamanlar olimpik olan bazı sporlar, artık Olimpiyatlarda yok.
Halat çekme, golf, ragbi, polo, su kayağı bunlardan bazıları.
Triatlon ve Plaj Voleybolu Olimpiyatlar’ın madalya verilen yeni disiplinlerinden.
Pekin Olimpiyatları, Çin için çok önemli bir sınav olacak.
Hem tanınırlılıkları artacak, hem de 3.4 milyar dolar bir gelir bekleniyor.
12 ana sponsor, sadece reklamlara şimdiye dek bir milyar dolara yakın paralar harcadılar.
Şu ana kadar basılan yedi milyon kadar biletin tamamı satıldı.
Görkemli olması beklenen açılış tören biletleri kara borsada 645 dolara kadar alıcı buldu.
Biz de Olimpiyatlar’a ev sahipliği yapmayı çok istedik.
2003
yılında aramızdan ayrılan Sinan Erdem çok çalıştı ama 14 yıl
başkanlığını yaptığı organizasyonu Türkiye’ye getirmeyi başaramadı ne
yazık ki..
Haydi, bir süreliğinebu güzel organizasyona yoğunlaşın.
Bu güzel etkinlik sadece TV başından izlense de kaçmaz..
Tunç Müstecaplıoğlu
05.08.2008