RUS GELİNCE AŞKA, RUSUN AŞKI BAŞKA..

Acente yöneticiliği yaptığım yıllarda, Rusya komşu kapısı gibiydi benim için. Kırk kez kadar gittiğim Rusya'ya artık senede bir, Moskova turizm fuarı için gidiyorum. Böylece, değişimi daha rahat farkedebiliyorum.

Antalya'ya gelen turistlerin üçte ikisi Moskova'dan geliyor. İlk gelmeye başladıklarında, gelenlerin neredeyse tümünün ya mafya üyesi ya da sokak yosması olduğunu sanma abukluğu vardı. Oysa bizi ziyaret edenlerin çoğunluğu, giderek güçlenen orta tabaka ve üzeri memur sınıfı.

İYİ DE NİYE ANTALYA ?

Moskova'dan, Sibirya'ya, Murmansk'dan, Japon denizi kıyısındaki Krasnayorsk'a kadar, Rusların sıcak bir denize ulaşabildikleri en yakın şehir Antalya. İspanya ve diğer rakip ülkelerden vize alabilmek için, 28 gün öncesinden o ülkenin konsolosluk ya da elçiliklerine başvurmaları zorunlu iken, Türkiye'ye rahatça girebiliyorlar.

Antalya havalimanında çok girişli bir vizeyi, yirmi dolar ödeyerek on dakikada alıyorlar.

Büyük bir çoğunluğu, yaşamlarının ilk yurt dışı tatilini Antalya'da geçirmiş. Daha sonra gittikleri ülkelerden, Türkiye'de buldukları hizmeti alamıyorlar.


Somon balıkları, penguenler, deniz kaplumbağaları nasıl üremek için binlerce kilometre uzaklardan doğdukları yere geliyorlarsa, Rus misafirler de er ya da geç yine ilk göz ağrıları olan Türkiye'ye dönüyorlar. Antalya = Tatil ve Mutluluk onlar için.

NASIL GELİYOR RUS MİSAFİRLERİMİZ ?
Eğer, Türk kökenli tur operatörleri mayın tarlası Rusya'da iş yapmayı göze almasalardı, yani sadece Ruslar onların seyahatlerini organize etselerdi, bu yıl gelecek olan turist sayısının (bir buçuk milyon tatilci umuyoruz) ancak onda bir kadarına razı olurduk. Eksi elli derecelerde, haritada yerini zor bulacağımız şehirlere, içine kedimizi emanet etmeye tereddüt edeceğimiz antika uçaklarla seyahat edip, ne idüğü belirsiz adamlarla anlaşmalar imzalayarak, uçak kaldırma risklerini göze alıp, ülkelerini pazarlamaya çalışan girişken vatandaşlarımıza, bence çok şey borçluyuz.

ŞİMDİ SIRA UKRAYNA'DA..

Aynı başarılı ekip şimdi de Ukrayna'yı mercek altına aldı. Elli beş milyonluk bu ülkeden, birkaç yıl öncesine kadar on bin kişi ya geliyor ya da gelmiyordu. Kısa sürede bu rakam, geçen yıl sadece Antalya'da yüz otuz binleri aştı. Bu yılki hedef 300-400 bin kişi. Kısa sürede, sadece Ukrayna'dan gelenlerin sayısı bir milyonu aşarsa hiç şaşırmayalım.

DOMİNANT ABİLER DE ARTIK SAHNEDE

Rusya'yı kenardan izleyen Alman tur operatörlerinin bazıları, ya başarılı Türklere ortak olarak, ya da firma olarak doğrudan

ofis açarak pastadan pay alma yarışına başladılar bile. Bazıları da, sadakatleri şaibeli, yani her yıl partner değiştiren Rus firmaların incoming hizmetlerini alarak ısınma turları atıyorlar.

HÜKÜMETİMİZ DE BOŞ DURMUYOR YANİ..

Hızlı karar verilmesi şart olan sektörde, hükümetimiz de hızla bakan değiştirerek katkıda bulunuyor. Tam, "biraz sivri dilli filan ama, artık turizmin dinamiklerini anlamaya başladı" derken, bir bakıyorsunuz şakacı, Muğla şiveli yeni bir bakan işin ana okulundan başlamış.

Kalabalık, lacileri çekmiş bir delegasyonla fuarlar arşınlanıyor. Bilgiye değer verilip dinlense, hızlı öğrenmeye açık olunsa, herkes eteğindeki taşları dökerek katkıda bulunacak. Ancak, "ben artık bakan oldum, aslında pek anlamam bu işten ama bir racon keseyim bari" durumu olunca, işler Jamaikalı saçına dönüyor.

Hani, hem geveze hem de patavatsız kekemeler vardır ya, durum aynen öyle. Ne dediğiniz anlaşılıyor, anlaşılanlar da can yakıyor. Gazetecilerle konuşmak da zor iştir. Dikkat edilmezse, "Aaa, Papa da nedense New York'a iner inmez genelevin yerini sordu" durumu yaşanabilir.

La Fontain'in tilkisi, peyniri kapmak için kargaya şarkı söyletmeye çalışır ya hani. Bırakın kalsın, sözlerini bile bilmediğiniz şarkı. Önce peynirin bir tadına bakın hele.. Size mi kaldı, ülkenin sembolik başkentinin neresi olduğu, fuara hangi valinin katılacağı, Ruslar'ın görgü ayarı? Az biraz gözlem, sonra yorum.. Germeyin işi, bir de bakmışsınız ki

birkaç ay sonra tarım bakanı olmuşsunuz.. Bizler, genç bir avukata 20. kez turizmi anlatıyoruz. Yaşadık, biliyoruz..

MİTT TÜRK TURİZM FUARI BAŞARILIYDI..

"Türk Turizm Fuarı" diyorum, çünkü tüm ülkeler apaçık bir biçimde Türkiye'nin gölgesinde kaldı. Tabelalar, şehir, adeta Türkiye kokuyordu. Artık Türk turizmciler, belki yine mart ayında, belki de şubat ayında, sadece Türk turizmcilerle Rus acenteleri ve Rus tüketicileri buluşturan bir fuar düzenlemeli. Diğerleri ayağımıza dolaşarak kafaları karıştırıyor. Yetmiş üç dönüm kapalı alanda, seksen sekiz ülkeden, üç bin kadar firma stand tutarak katıldılar Moskova randevusuna. Kırk yedi bini profesyonel, yüz seksen bin kişi ziyaret etti meşhur Expocenter'i.

İNCE SİGARALI, İNCE BELLİ KIZLAR DİYARI..

Genelde tek ve küçük çocuklu olan bu nesil, Antalya'nın en önemli gelir kaynaklarından. Bakımlı, eğlenceye açık ve Antalya aşığı bu genç hanımlar, onlarca torbayı oflaya poflaya evlerine taşıyarak, bu yaz gidecekleri bölgeyi araştırıyorlar.

Avrupa'da, Türk olduğumuzu anladıklarında, çoğu zaman kendimizi sanki ikinci sınıf bir ülke vatandaşıymışız gibi kötü hissettirebiliyorlar. Kısa bir sohbet sonrasında alacağınız en iyi iltifat, "nasıl olur, hiç de Türk'e benzemiyorsunuz" olabilir. Bazı sazanlar, "vay be, herif beni İtalyan'a benzetti" diye sevinebilirler, ama ortada alınmış bir iltifat filan yok.


Oysa Rusya'da durum bunun tam tersi. Hatta, Antalya'yı sevenler birleşip bir kulüp bile kurabiliyor Moskova'da. Otellerimizi satan satış elemanları ve onların yöneticileri için düzenlediğimiz geceye sekiz yüz kişi katıldı ve bunların tümü Türkiye sevdalısıydı. Bir de, şu acayip alfabelerinin latin harfleriyle çevirilerini iliştiriverseler tabelalarına ne iyi olacak. O ne keçiliktir öyle. İlle de bize Kiril ABC'sini öğretecekler.

AH BİR ZENGİN OLSAM..

Yuva yapan kuşların taşıdıkları bitki ve saman parçaları misali, çeşitli katalogları evlerine, işyerlerine taşıyorlar diye yazmıştım ya. Rusya'yı iyi bilen bir dostumun deyişine göre, disk kaymasını bile göze alıp, bu ağır torbaları taşıyanların bir çoğunun değil tatile çıkmak, karınlarını bile doyuracak paraları yokmuş. Broşürlere bakarak iç geçirip, sanki tatile gitmiş farzediyorlarmış kendilerini.

Bazı alışveriş merkezlerinde de durum farklı değilmiş. Alışveriş arabalarını tıka basa doldurup, sonra onları kasanın yakınında bir yere bırakıp, sessizce evlerine dönüyorlarmış. Sanki, eve alışveriş yapar gibi yapıyorlarmış.

KAĞITSIZ HAVLULUK OLUR MU ?

Antalya havalimanında bu ne yazık ki istikrarlı olarak mümkün. İşletmenin temizlik işlerinden sorumlu(?) müdürü, tasarruf tedbirleri çerçevesinde kağıt havlulukları boş bırakıyor. Her elini yıkayan, bir heves içini kurcalıyor ama sonuç yok.

Müdür bey, artık Rus havalimanlarında bile böyle tuhaf önlemler kalmadı. Bazı sivriler de metal kağıt havluluğun üzerine tuvalet kağıdı koymaya kalkıyor. İyice sakil bir görüntü ortaya çıkıyor.

Sen gel, bırak şu kağıt tasarrufunu ve doldur şunları. Koymamakta azimliysen, sök şu teneke kutularını da hem sen rahatla hem de insanlar hayal kırıklığı yaşamasınlar.

Kırlangıçlar uçuşmaya başladı yine. Havada kıvrak manevralarla uçan böcekleri midelerine indiriyorlar. Gelincikler de açtı. Otoyol kenarlarında, hiçbir peyzaj çalışması ihtiyacı duymadan açıveriyorlar apansız. "Turistler gelmeye başladı artık, örteyim şu magandaların yol kenarlarına attıkları plastik ve teneke kutularını" mı diye düşünüyorlar artık bilemiyorum. Bahar geldi, bereketi de peşinden gelecek meraklanmayın..

DERGİMİZ İKİ YAŞINI DOLDURMUŞ..

Nasıl geçti habersiz diyesim var. Kuzguna, yazdığı dergi güzel gelirmiş derler ya. Hoş kargalar yazamazlar ama örneği idare ediverin lütfen. İçeriği, çalışanların güleryüzü, prensipleriyle bence kısa sürede bir marka oldu "Tourism World".

Prensip dedim de aklıma geldi. Derginin, çalışanları konusunda belirli standartları var. Mesela sigara içmeyeni dergide çalıştırmıyorlar. Gerçekten, gidin bir ziyarat edin lütfen. "Gazetecilik stresli bir sektördür" bahanesiyle tüm kadro sürekli sigara içiyor. Amerikan açık ofis düzeni var dergide. Yani herkes birarada oturuyor. Dumanlama usulüyle doğal bir seperasyon yapmışlar. Karşı masa ancak flu bir şekilde gözüküyor. Ben, yazımı teslim ederken genelde gaz maskesi ile gidiyorum.

Şaka bir yana, dergiye emeği geçen herkese helal olsun. Herkes böyle güleryüzlü ise, demek ki derginin patronu onlara güzel, mutlu bir çalışma ortamı sağlamış. Ona da helal olsun.

Tunç Müstecaplıoğlu
09.04.2005