HER ŞEY YİNE GÜZEL OLACAK...

10. Moskova Türk (Turizm) Fuarı’nı da geride bıraktık. Türk fuarı diyorum,çünkü neredeyse her köşeye,bucağa Türk turizmciler hakimdi. Fuar panoları, yol ilanları, dergiler, radyo, TV ve gazeteler hep Türkiye kokuyordu.

Geçtiğimiz yıl Rusya ve diğer Rusça konuşan eski cumhuriyetlerden 1.600.000 kişi seyahat satın almış. Bunların yaklaşık %60’ı,yani 1.000.000’u Türkiye’ye gelmişler. Ve yine bu misafirlerin %60’ı,yani 600.000’i Antalya’yı ziyaret etmişler.

Moskova turizm fuarı, genelde şık giyimli erkek turizmcilerle, baygın bakışlı, alımlı Rus hanımlar arasında cereyan eden bir etkinlik. Bu hanımlar, tatile genelde yalnız gelmeyi tercih ediyorlar.

Yanlarına ara sıra, genç yaşta edindikleri kendi çocuklarını,ücretsiz olduğundan komşularının çocuklarını,bazen de eşlerini alıyorlar.

Çok renkli sentetik kumaşlardan sıkılmış olacaklar ki,artık vitrinlerde pamuklu giysiler ön plandaydı. Her daim bakımlı Rus hanımlarda görmeyi kanıksadığımız ince sigaralara,günün her saatinde çiğnenen çiklet,her an kulağa yapışmış cep telefonları da eklenmiş.

“Nefesiniz bir çam ormanı etkisi yaratsın” türünden reklamlar öylesine tutmuş ki,polis,hostes,otel görevlisi,garson,hemen herkes,görev sırasında bile çiklet çiğniyordu.

Memleketimizde günlüğü 5 $’a yarım pansiyon yatak bulabilen Rus turistlerin aksine Türk turizmciler,Moskova’daki asık suratlı otellerin gecesine 300 $’a varan gecelik bedeller ödediler.

Moskova’nın zor telaffuz edilen havalimanı Şeremetyevo’nun adına tam zor zahmet alışmışken,bu kez Domadiyedova havalimanı ile tanıştık. Bina, yeni ve modern ancak pasaport polisleri yine faciaydı. Rus hanımlar bizde nasıl şüpheyle karşılanıyorsa, benzer bir davranışı Rus polisleri bize yaşattılar. Tam diyemiyorlardı ama,hani ülkelerine hiç gitmesek daha memnun olacak gibiydiler.

Kaldığımız otelin adı da Rusça sınavı gibiydi: Mejdunarodnaya. Uluslararası anlamına gelen bu ismin akılda kalması da hayli zor oldu. Bazı vatandaşlarımız, Mezopotamya oteli diye otellerini bulmaya çalışıyorlardı.
Otelin geniş avlusunun ortasında,gelip geçen ahaliyle pek ilgilenmeyen bir Halkla İlişkiler,ya da yeni adıyla Misafir İlişkileri masası vardı. Üç yıldızlı bir Türk otelinin yıllık cirosunu,bir fuar gününde yakalayan kaldığımız otelin konuklardan sorumlu çalışanı,50 kişi giriş yaparken modern ekranlı bilgisayarında fal açıyordu. Mesai değişiminde bu kez yeni görevli fal bakmaya başlıyordu.

Moskova, 855 yıl önce Yuri Dolgoruki tarafından kurulmuş 12 milyonluk bir metropol. Şehir, 300 yaşındaki Saint Petersburg’a oranla Rusya’nın tarihine tanıklık etmiş, yaşlı bir çınar adeta. Rusya’da,başta Enka olmak üzere Türk iş insanlarının saygın,gıptayla bakılan bir yeri var.

Sokaklarında bunca lüks,yolların çamurundan dolayı da pis otomobil dolu bir başka ülke var mıdır bilemiyorum. Şehir içinde, adına prospekt dedikleri 12 şeride varan geniş caddelerde kırık dökük Lada’lar 100 kilometreyi aşan hızlarıyla Mercedes ciplerle yarışıyor.

Irak savaşını onlar da merakla izliyorlar. Tatile çıkmaya Türkler gibi geç karar verdiklerinden,on gün içinde gelme eğilimleri belli olacak. Fuara ilgi tatmin ediciydi. Bazı bölümlerde kalabalıktan dolayı yürüyemedik, yüzdük desem yeridir.

Savaşa dönecek olursak,herkesin bu savaşı algılama biçimi,ya da yeni deyişle paradigması farklı. Alman kanallarında,”petrol için kan istemiyoruz”diyen insanlar gösterilirken,savaş yanlısı İngiliz Sky Channel ise aynı savaştan,“Irak’ı kurtarma operasyonu”diye bahsediyordu.

Bu psikolojiyle Irak’a giren ve yaralanarak savaş dışı kalan ABD’li asker,bir Alman hastanesinden kameralara hayret dolu gözlerle şunları söylüyordu:”Anlaşılır gibi değil,biz Irak halkını kurtarmaya geldik,onlarsa bize ateş açıyorlar.”
Moskova fuarında Türkiye,yoğun kalabalığın olduğu bölümden ayrılarak başka bir bölüme alınmıştı. Bu özel salon bazı meslekdaşlarımızın pek hoşuna gitmedi. Seneye eski yerine döneceği haberini aldık.

Bu fuara Türkiye’den 1000’e yakın turizmci geldi. Almanya’da bozulan moraller Rusya’da toparlanır gibi oldu. Almanlar savaşın bitiminden,yani ateşkesten 30 gün sonra işlerin açılacağını öngörüyorlar. Ruslardan ise net bir tepki yok.

Savaştan dolayı tatilini erteleyen birisinin, fiyat indirimiyle tatile gitmeye ikna edilebileceğine inanmıyorum. Korkan bir insana,tatilini armağan da etsek gelmeyecektir. Bu görüşte olmayan dört ve beş yıldızlı oteller fiyat indirimine giderlerse,diğer oteller, özellikle de zaten en son satılan bölgeler zor günler yaşayacaktır.

Özetle fuar umut vericiydi. Ayıya ,”sence bu yıl armut mevsimi nasıl geçecek?”diye sormuşlar. Ayı da,” armut bol olacak”diye cevaplamış. Niye dediklerinde de,”çünkü ben öyle olmasını istiyorum.”demiş. Bilmiyorum,acaba ben de ayının ruh halinde miyim?

Kovboy-Diktatör düellosunun süresi 2003’ün kaderini çizecek. Ancak,öyle ya da böyle bu savaş bitecek. Akdeniz’in her yıl 200 gün kadar ısınan tertemiz sularında yine denize girilecek ve güneş yine 300 gün parlayacak.

Her karanlık tünelin sonunda aydınlığın olduğunu unutmayalım. Türkiye,artık Avrupalı tur operatörlerinin vazgeçemeyeceği bir tatil ülkesi. Rakiplerine oranla da, fiyat, servis, tesis anlamında hatırı sayılır avantajlara sahip.
Hepimiz elimizdeki turistik ürüne güvenelim,güçlerimizi birleştirelim ve onu elbirliğiyle geliştirmeye çalışalım. Ve unutmayalım ki, ”pek yakında her şey yine güzel olacak.”

Tunç Müstecaplıoğlu
30.03.2003